Hoe oud is een kindje, als het gaat lopen? Je hebt vroege lopers en langzame starters aan het begin van de levensloop. Het gebeurt ergens in het tweede levensjaar volgens mij. De marge is ruim. En het is een moment waar je als ouders niets over te vertellen hebt. Het gebeurt op een bepaald moment en het is de kunst om als ouders je niet te veel aan te trekken van verwachtingen van jezelf of anderen. Maar als het eenmaal zover is, is het wel een wonder! Ik herinner me hoe onze oudste zoon tijdens een vakantie in Frankrijk ergens op een strand zijn eerste stapjes maakte en er die vakantie geen genoeg van kon krijgen. Hij liep als het ware de zon tegemoet.
Het begin
Maar dan begint het vallen en opstaan. Een pijnlijk proces van moeite doen, soms succesvol zijn, dan weer tegenslag incasseren, omvallen, vaak pijnlijden, huilen en weer opnieuw beginnen. Tot je lopen kan. De levensloop is begonnen, letterlijk nu. Het leren praten volgt als alles normaal verloopt daarna tot het bijzondere moment dat je kind "ik" gaat zeggen en zichzelf als middelpunt van zijn eigen bestaan benoemt. Bijzonder mooi om mee te maken.
En dan ben je er nog niet
Eigenlijk geldt deze ontwikkeling voor alle vaardigheden die we als mens door alle leeftijdfases heen ons eigen maken. Steeds is er weer dat aanleren van nieuwe dingen in elke volgende levensfase: Het je meer en meer eigen maken van het leven.
Toch blijft er ook na alle aangeleerde vaardigheden in de volwassenheid nog een levensopgave zo lijkt het, waar we voorlopig niet direct mee klaar zijn. Die heeft meer met de ziel te maken. Het denken, voelen en willen van onszelf hebben zowel een lichtere kant als een schaduwzijde: Soms is het denken over onszelf en anderen in complexe situaties helder, dan weer erg irrationeel. Soms voelen we zuiver aan waar het bij onszelf of anderen om gaat, dan weer worden we ingeperkt door gevoelens van schuld, angst of kwaadheid. Soms kunnen we effectief onze wilskracht inzetten voor een doel wat we graag willen bereiken, dan weer zijn we verlamd en komen we geen stap verder met iets wat we wilden.
Terugkerende motieven
Deze licht en duister bewegingen in de ziel kennen allerlei variaties die per uniek persoon verschillen en in de loop van het jaar en in de loop van het leven steeds weer andere tussenkleuren opleveren. Vaak zitten er terugkerende motieven bij die we evenzeer als "vallen en opstaan" kunnen beleven als de peuter die leert lopen. Soms staan we een stukje boven de stof, dan weer zitten we onder de maat. Steeds opnieuw doen we nieuwe pogingen om een levensopgave de baas te worden.
Nieuw gedrag aanleren
Vaak moeten we daarvoor nieuw gedrag aanleren, anders met gevoelens omgaan, anders leren denken, teleurstellingen verwerken en een plaats geven, wantrouwen overwinnen, ons opnieuw inzetten voor een hechte verbinding met onszelf, anderen of ons werk. En het lijkt erop dat hoe intiemer de verhouding is waar onze ziel mee van doen heeft, des te sterker zijn de wisselingen waar we mee te maken krijgen.
Het begin
Maar dan begint het vallen en opstaan. Een pijnlijk proces van moeite doen, soms succesvol zijn, dan weer tegenslag incasseren, omvallen, vaak pijnlijden, huilen en weer opnieuw beginnen. Tot je lopen kan. De levensloop is begonnen, letterlijk nu. Het leren praten volgt als alles normaal verloopt daarna tot het bijzondere moment dat je kind "ik" gaat zeggen en zichzelf als middelpunt van zijn eigen bestaan benoemt. Bijzonder mooi om mee te maken.
En dan ben je er nog niet
Eigenlijk geldt deze ontwikkeling voor alle vaardigheden die we als mens door alle leeftijdfases heen ons eigen maken. Steeds is er weer dat aanleren van nieuwe dingen in elke volgende levensfase: Het je meer en meer eigen maken van het leven.
Toch blijft er ook na alle aangeleerde vaardigheden in de volwassenheid nog een levensopgave zo lijkt het, waar we voorlopig niet direct mee klaar zijn. Die heeft meer met de ziel te maken. Het denken, voelen en willen van onszelf hebben zowel een lichtere kant als een schaduwzijde: Soms is het denken over onszelf en anderen in complexe situaties helder, dan weer erg irrationeel. Soms voelen we zuiver aan waar het bij onszelf of anderen om gaat, dan weer worden we ingeperkt door gevoelens van schuld, angst of kwaadheid. Soms kunnen we effectief onze wilskracht inzetten voor een doel wat we graag willen bereiken, dan weer zijn we verlamd en komen we geen stap verder met iets wat we wilden.
Terugkerende motieven
Deze licht en duister bewegingen in de ziel kennen allerlei variaties die per uniek persoon verschillen en in de loop van het jaar en in de loop van het leven steeds weer andere tussenkleuren opleveren. Vaak zitten er terugkerende motieven bij die we evenzeer als "vallen en opstaan" kunnen beleven als de peuter die leert lopen. Soms staan we een stukje boven de stof, dan weer zitten we onder de maat. Steeds opnieuw doen we nieuwe pogingen om een levensopgave de baas te worden.
Nieuw gedrag aanleren
Vaak moeten we daarvoor nieuw gedrag aanleren, anders met gevoelens omgaan, anders leren denken, teleurstellingen verwerken en een plaats geven, wantrouwen overwinnen, ons opnieuw inzetten voor een hechte verbinding met onszelf, anderen of ons werk. En het lijkt erop dat hoe intiemer de verhouding is waar onze ziel mee van doen heeft, des te sterker zijn de wisselingen waar we mee te maken krijgen.
Vallen en opstaan
Door een aangeboren handicap heeft mijn jongste zoon nooit leren lopen. Ook het normale spreken is voor hem niet of nauwelijks mogelijk. Toch zie ik ook bij hem vallen en opstaan. Behalve dat hij zich inzet voor elk millimetertje ontwikkeling wat hij wel kan bereiken, zie je hem opbotsen tegen zijn grenzen. Steeds weer. Nu hij ouder is geworden zie je hem daar soepeler mee omgaan. Wat hij niet kan, meer aanvaarden. Wat hij wel kan, uitbuiten. Er komt in de loop der jaren een zachte kracht om hem heen. Heel bijzonder om te volgen.
Geheime bron
Behalve het steeds aanleren van nieuwe vermogens en andere vaardigheden is er dus ook de weg van het verstaan en aanvaarden van wat nu niet mogelijk is. Genoegen nemen met minder dan je had gedacht te krijgen en daarvan toch iets te maken. Het zijn beide mogelijkheden van het IK, een geheime bron in de ziel die het denken, voelen en willen van ieder mens kan laten oplichten en authentiek en autonoom kan maken: Zo ben ik, zo doe ik het nu, hier sta ik. Hier moet ik het mee doen, accepteer me maar, of ik ga nog wat proberen, maar dan anders.
Crisis
Dit IK is vanaf de geboorte met ons hele wezen verbonden en is in de loop van ons leven soms meer, dan weer minder de sturende instantie in onszelf. En als we het moeilijk hebben, ziek worden, of in een crisis geraken lijkt dit IK soms onvindbaar. Weg lijkt de autonomie en authenticiteit. Weg het vermogen om te aanvaarden of te veranderen.
Soms lukt het ons niet meer om de (rode) draad opnieuw op te pakken en verliezen we de moed. We zeggen wel: bij de pakken neerzitten. Die pakken zijn de levensthema's die we in dit leven bij ons dragen. Soms kunnen we er niet goed mee verder. Vaak is dat het moment waarop we een arts of therapeut raadplegen. Door een vraag, een gedachte, een oefening, een medicijn kan de therapeut helpen rigide opvattingen en patronen op een bepaald punt in onze ziel, weer soepel te maken. Wat vast zit wordt weer in beweging gebracht, wat koud is wordt verwarmd en wat te warm is wordt bekoeld. Wat te veel in beweging is wordt tot rust gebracht. Zo wordt opnieuw balans gebracht in een verstoord evenwicht.
Het moet van binnenuit komen
En net als bij leren lopen is dit een geheimzinnig proces. De therapeut heeft over het resultaat niet veel te vertellen: het moet als het goed is bij de patiënt van binnenuit komen. Niet bij de pakken neer blijven zitten, maar opstaan. Niet zomaar weer gaan staan, maar er anders in gaan staan, makkelijker, gezonder, meer in overeenstemming met je ware aard. Vaak zijn dat onverwachte nieuwigheden waar je dan in stapt, met onverwachte resultaten. Vaak net zo bijzonder om mee te maken als een kind wat leert lopen. Opstaan in de levensloop.
Door een aangeboren handicap heeft mijn jongste zoon nooit leren lopen. Ook het normale spreken is voor hem niet of nauwelijks mogelijk. Toch zie ik ook bij hem vallen en opstaan. Behalve dat hij zich inzet voor elk millimetertje ontwikkeling wat hij wel kan bereiken, zie je hem opbotsen tegen zijn grenzen. Steeds weer. Nu hij ouder is geworden zie je hem daar soepeler mee omgaan. Wat hij niet kan, meer aanvaarden. Wat hij wel kan, uitbuiten. Er komt in de loop der jaren een zachte kracht om hem heen. Heel bijzonder om te volgen.
Geheime bron
Behalve het steeds aanleren van nieuwe vermogens en andere vaardigheden is er dus ook de weg van het verstaan en aanvaarden van wat nu niet mogelijk is. Genoegen nemen met minder dan je had gedacht te krijgen en daarvan toch iets te maken. Het zijn beide mogelijkheden van het IK, een geheime bron in de ziel die het denken, voelen en willen van ieder mens kan laten oplichten en authentiek en autonoom kan maken: Zo ben ik, zo doe ik het nu, hier sta ik. Hier moet ik het mee doen, accepteer me maar, of ik ga nog wat proberen, maar dan anders.
Crisis
Dit IK is vanaf de geboorte met ons hele wezen verbonden en is in de loop van ons leven soms meer, dan weer minder de sturende instantie in onszelf. En als we het moeilijk hebben, ziek worden, of in een crisis geraken lijkt dit IK soms onvindbaar. Weg lijkt de autonomie en authenticiteit. Weg het vermogen om te aanvaarden of te veranderen.
Soms lukt het ons niet meer om de (rode) draad opnieuw op te pakken en verliezen we de moed. We zeggen wel: bij de pakken neerzitten. Die pakken zijn de levensthema's die we in dit leven bij ons dragen. Soms kunnen we er niet goed mee verder. Vaak is dat het moment waarop we een arts of therapeut raadplegen. Door een vraag, een gedachte, een oefening, een medicijn kan de therapeut helpen rigide opvattingen en patronen op een bepaald punt in onze ziel, weer soepel te maken. Wat vast zit wordt weer in beweging gebracht, wat koud is wordt verwarmd en wat te warm is wordt bekoeld. Wat te veel in beweging is wordt tot rust gebracht. Zo wordt opnieuw balans gebracht in een verstoord evenwicht.
Het moet van binnenuit komen
En net als bij leren lopen is dit een geheimzinnig proces. De therapeut heeft over het resultaat niet veel te vertellen: het moet als het goed is bij de patiënt van binnenuit komen. Niet bij de pakken neer blijven zitten, maar opstaan. Niet zomaar weer gaan staan, maar er anders in gaan staan, makkelijker, gezonder, meer in overeenstemming met je ware aard. Vaak zijn dat onverwachte nieuwigheden waar je dan in stapt, met onverwachte resultaten. Vaak net zo bijzonder om mee te maken als een kind wat leert lopen. Opstaan in de levensloop.
Veranderen
In de kringloop van het jaar kunnen we leren beleven hoe de kracht van ons IK in de ziel verbonden is met de seizoenen en daarin meebeweegt. De weken voor Pasen worden ook wel vastentijd of lijdenstijd genoemd. Het is de tijd waarin in de natuur vrijwel alle takken nog kaal zijn en het gras nog maar moeilijk groen wordt. De dagen beginnen al te lengen, maar ook al is er meer licht het is nog koud. Vroeger at men de laatste wintervoorraad uit de kelder voor het nieuwe groen weer beschikbaar was. Geen gemakkelijke tijd! In de ziel lijkt het soms alsof het IK zich terug te trekt in allerlei lichamelijke processen. Je kan mogelijk in jezelf meer schaduwwerking ervaren dan anders. We kunnen net als bij een ziekte of in een crisis meer onze beperkingen ervaren. Er lijkt minder vrije ruimte in de ziel. In deze tijd worden we - net als bij een ziekte of een crisis - uitgenodigd om naar onszelf te kijken. Of onszelf vragen te stellen. Deze tijd zou je kunnen vergelijken met de diagnose, wat letterlijk doorzien betekend: door hebben wat er met je aan de hand is.
Tussen Goede Vrijdag en Pasen
Sommige mensen ervaren jaarlijks dat er tussen Goede vrijdag en Pasen iets bijzonders gebeurt in de natuur. Pasen is de eerste zondag na de eerste volle maan na het lentepunt. Na Pasen begint in de natuur het volle leven zich weer uitbundig te tonen. Alles wordt groen, overal komen bloemen in bloei. De Paastijd, die zes weken duurt, zou je kunnen vergelijken met de therapie, wat behandeling betekent. Door te behandelen ga je iets veranderen in je zelf. Het Ik wordt uitgenodigd zijn sturende plaats in de levensloop weer meer in te nemen: met nieuwe moed iets veranderen of met zachte kracht aanvaarden dat iets niet meer kan en de wijsheid opbrengen om tussen beiden te kiezen.
Dick van der Vlugt
In de kringloop van het jaar kunnen we leren beleven hoe de kracht van ons IK in de ziel verbonden is met de seizoenen en daarin meebeweegt. De weken voor Pasen worden ook wel vastentijd of lijdenstijd genoemd. Het is de tijd waarin in de natuur vrijwel alle takken nog kaal zijn en het gras nog maar moeilijk groen wordt. De dagen beginnen al te lengen, maar ook al is er meer licht het is nog koud. Vroeger at men de laatste wintervoorraad uit de kelder voor het nieuwe groen weer beschikbaar was. Geen gemakkelijke tijd! In de ziel lijkt het soms alsof het IK zich terug te trekt in allerlei lichamelijke processen. Je kan mogelijk in jezelf meer schaduwwerking ervaren dan anders. We kunnen net als bij een ziekte of in een crisis meer onze beperkingen ervaren. Er lijkt minder vrije ruimte in de ziel. In deze tijd worden we - net als bij een ziekte of een crisis - uitgenodigd om naar onszelf te kijken. Of onszelf vragen te stellen. Deze tijd zou je kunnen vergelijken met de diagnose, wat letterlijk doorzien betekend: door hebben wat er met je aan de hand is.
Tussen Goede Vrijdag en Pasen
Sommige mensen ervaren jaarlijks dat er tussen Goede vrijdag en Pasen iets bijzonders gebeurt in de natuur. Pasen is de eerste zondag na de eerste volle maan na het lentepunt. Na Pasen begint in de natuur het volle leven zich weer uitbundig te tonen. Alles wordt groen, overal komen bloemen in bloei. De Paastijd, die zes weken duurt, zou je kunnen vergelijken met de therapie, wat behandeling betekent. Door te behandelen ga je iets veranderen in je zelf. Het Ik wordt uitgenodigd zijn sturende plaats in de levensloop weer meer in te nemen: met nieuwe moed iets veranderen of met zachte kracht aanvaarden dat iets niet meer kan en de wijsheid opbrengen om tussen beiden te kiezen.
Dick van der Vlugt
RSS-feed